Διαγενεακό τραύμα και θεραπεία: Μια βιωματική προσέγγιση μέσα από το εργαστήριο της ΕΛΕΣΥΘ
- katerinazerma
- Nov 2, 2024
- 3 min read
Updated: Sep 6
Στις 2 Νοεμβρίου 2024 συμμετείχα στην ημερίδα της ΕΛΕΣΥΘ με θέμα: «Συζητήσεις συστημικών θεραπευτών/-τριών αναφορικά με την πολυπλοκότητα που δημιουργούν οι διαρκείς εξελίξεις σε κοινωνικά και επιστημονικά ζητήματα». Εκεί συντόνισα το βιωματικό εργαστήριο:
«Διερευνώντας το διαγενεακό τραύμα μέσα από τα μοτίβα και τις εσωτερικές φωνές – Η μελέτη της περίπτωσης Μ.»
Θεματική και στόχοι του εργαστηρίου
Το εργαστήριο επικεντρώθηκε στις σύνθετες διαστάσεις του διαγενεακού τραύματος και στον τρόπο με τον οποίο οι εμπειρίες και οι αφηγήσεις προηγούμενων γενεών επηρεάζουν:
τις τρέχουσες συμπεριφορές,
τα πρότυπα σχέσεων,
τις εσωτερικές μας αφηγήσεις.
Το διαγενεακό τραύμα και το βάρος που κουβαλά
Καθώς ξετυλίγαμε την ιστορία, αναδύθηκαν αντιφάσεις στις αφηγήσεις και φάνηκε καθαρά πώς το τραύμα περνούσε σαν αόρατο νήμα από τη γιαγιά στην κόρη και από την κόρη στην εγγονή.
Οι απόλυτοι όροι και οι κατηγορηματικές απαιτήσεις, χωρίς καμία συναισθηματική επεξεργασία, έμοιαζαν να παγώνουν τις σχέσεις, να οδηγούν σε συναισθηματική αποσύνδεση, αποκομμένες σχέσεις και ακαμψία ως στρατηγική αποφυγής του πόνου.
Μεθοδολογία – Ο εσωτερικός διάλογος του θεραπευτή
Η διαδικασία βασίστηκε στη συνεργασία και στη συν-κατασκευή της γνώσης. Σταθήκαμε ιδιαίτερα:
στον εσωτερικό διάλογο του θεραπευτή,
στην κατανόηση της πολυπλοκότητας των τραυμάτων,
στις προκλήσεις που εμφανίζονται στη θεραπευτική σχέση.
Οι συνάδελφοι απάντησαν σε ερωτήματα όπως:
Ποιες είναι οι εσωτερικές συγκρούσεις που μπορεί να βιώνει ο θεραπευτής;
Ποια μοτίβα –συναισθηματικά, συμπεριφορικά, σχεσιακά– επαναλαμβάνονται από γενιά σε γενιά;
Ποιες εσωτερικές φωνές θα εκφραστούν μέσα στη θεραπεία και τη θεραπευτική σχέση;
«Δεν μπορείς να συμμαχήσεις μόνο με μία φωνή· όλες συνυπάρχουν και πλέκονται μεταξύ τους.»
Τα γράμματα...
Η πιο φορτισμένη στιγμή ήρθε μέσα από την άσκηση με τα γράμματα.
Η γιαγιά έγραψε στην κόρη.
Η κόρη έγραψε στην εγγονή.
Και η κόρη έγραψε ένα σκληρό γράμμα στη μητέρα της.
Όταν αυτά τα γράμματα διαβάστηκαν, η συγκινησιακή φόρτιση στην αίθουσα ήταν έντονη. Τα γράμματα λειτούργησαν ως θεραπευτικό εργαλείο: επέτρεψαν σε κάθε μέλος να ξαναγράψει την ιστορία του και να δει τη διαγενεακή του πορεία μέσα από μια νέα προοπτική.
«Τα γράμματα μάς επέτρεψαν να ξαναγράψουμε την ιστορία και να δούμε τη διαγενεακή πορεία μέσα από μια νέα, πιο ελπιδοφόρα οπτική.»
Η πολυπλοκότητα στη θεραπεία
Ανάλογα με την οπτική –της μητέρας, της κόρης ή της εγγονής– προκύπτουν διαφορετικές αφηγήσεις. Όλες όμως συνυπάρχουν και αλληλοεπηρεάζονται.
Η πολυπλοκότητα της θεραπείας φάνηκε καθαρά μέσα από τα εξής:
Κάθε γενιά «κουβαλά» τη δική της ιστορία και αφήγηση.
Οι εσωτερικές φωνές και συγκρούσεις εκφράζονται διαφορετικά στη θεραπευτική σχέση.
Ο θεραπευτής δεν μπορεί να συμμαχήσει αποκλειστικά με μία φωνή ή μία γενιά.
Η κατανόηση απαιτεί την πλήρη εικόνα και τη γνώση της ιστορίας στο σύνολό της.
«Το διαγενεακό τραύμα δεν αφορά μόνο το άτομο· είναι η συλλογική μνήμη και οι αφηγήσεις που κουβαλάμε από γενιά σε γενιά.»
Ευχαριστίες
Ευχαριστώ θερμά τους συναδέλφους για την ενεργή παρουσία τους, τα μοιράσματα και τους προβληματισμούς που έδωσαν βάθος και ζωντάνια στο εργαστήριο. Ιδιαίτερα συγκινητική για μένα ήταν η συνάντηση με συναδέλφους από παλαιότερα πλαίσια συνεργασίας, που είχα χρόνια να δω και με τίμησαν με την παρουσία τους.
Ένα ξεχωριστό ευχαριστώ στην Τσαμπίκα Μπαφίτη και στο Λόγω Ψυχής – Logo Psychis για την πολύτιμη υποστήριξη σε όλη αυτή τη διαδρομή.
Το διαγενεακό τραύμα μας υπενθυμίζει ότι η θεραπεία δεν αφορά μόνο το άτομο, αλλά και τις ιστορίες που κουβαλά από τις προηγούμενες γενιές. Κάθε αφήγηση που ξαναγράφεται μπορεί να ανοίξει τον δρόμο για πιο υγιείς και συναισθηματικά συνδεδεμένες σχέσεις.
Είναι μια διαδικασία που αφορά όλους μας και μας καλεί να κοιτάξουμε βαθύτερα την ιστορία μας για να δημιουργήσουμε νέες δυνατότητες στο παρόν.
Comments